ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در اظهارات اخیر خود به احتمال مذاکرات صلح با روسیه اشاره کرده است.
این یک چرخش کامل در مقایسه با موضع قبلی و امتناع قاطع او از مذاکراه با ولادیمیر پوتین به شمار میرود که همزمان با انتخابات مهم میاندورهای ایالات متحده آمریکا اعلام شده است.
زلنسکی شامگاه دوشنبه هفتم نوامبر، از جامعه بینالمللی خواست تا «روسیه را به مذاکرات صلح واقعی ناگزیر کند». رئیسجمهوری اوکراین گفت که بازگشت کامل تمامی سرزمینهای اشغالی اوکراین، جبران خسارات ناشی از جنگ، و پیگرد جنایات جنگی و مجازات تمامی جنایتکاران، پیش شرط مذاکرات صلح است.
پیشتر در واخر ماه سپتامبر زلنسکی با صدور فرمانی رد هرگونه امکان انجام مذاکرات با پوتین را امضا کرده بود. اکنون با وجودی که او تلویحا احتمال مذاکره را ممکن دانسته است، اما خبرگزاری آسوشیتدپرس مینویسد که پیششرطهای رئیسجمهوری اوکراین به نظر نمیرسد که برای شروع مذاکرات مناسب باشد.
تسلیحات و کمکهای غرب برای توانمند کردن اوکراین در مقابله با تهاجم روسیه تعیینکننده بوده است. اکنون اما برگزاری انتخابات میاندورهای آمریکا در روز سهشنبه، میتواند در میزان و شکل حمایت سیاسی و مالی از اوکراین در آینده نقش مهمی را ایفا کند.
اگر جمهوریخواهان بتوانند در این انتخابات اکثریت را کنگره را به دست آورند، ارائه بستههای بزرگ کمکهای نظامی و دیگر پشتیانیها به اوکراین برای دولت جو بایدن، دشوارتر میشود.
در اوایل جنگی که نزدیک ۹ ماه است ادامه دارد، روسیه و اوکراین چندین دور مذاکرات را در بلاروس و ترکیه برگزار کردند. آخرین دور مذاکرات در ماه مارس بود که به دنبال دیدار هیئتها در استانبول، به بنبست خورد.
زلنسکی روز دوشنبه گفت که کییف «بارها پیشنهاد مذاکره به طرف مقابل داده است و هر بار روسیه پاسخ ما را با حملات تروریستی جدید، بمباران و باجگیری داده است.»
رهبر اوکراین اخیرا از مذاکره با پوتین که به طور غیرقانونی چهار منطقه اوکراین را در اواخر سپتامبر ضمیمه روسیه کرد، سر باز زد. پیشتر در اوایل جنگ، زلنسکی بارها خواستار ملاقات شخصی با پوتین شده بود اما کرملین هرگونه نشستی از این دست را رد کرد.
در همین حال، روسیه پس از آغاز عملیات متقابل موفقیت آمیز اوکراین در شرق و جنوب این کشور در ماه سپتامبر، درخواستها برای گفتوگو را از سر گرفت، اما این بار این اوکراین بود که احتمال چنین مذاکراتی را رد کرد.
آندری رودنکو، معاون وزیر خارجه روسیه روز سهشنبه تاکید کرد که مسکو هیچ پیششرطی را برای ازسرگیری مذاکرات با اوکراین تعیین نمیکند و کییف را به نداشتن حسننیت متهم کرد.
میخائیلو پودولیاک، مشاور رئیسجمهوری اوکراین نیز روز دوشنبه در توییتی تاکید کرد که «اوکراین هرگز از مذاکره امتناع نکرده است»، اما ابتدا روسیه باید نیروهای خود را از این کشور خارج کند. او سپس پرسید «آیا پوتین آماده است؟ بدیهی است که نه.»
بنا به آخرین خبرها حملات نیروهای روسیه در شرق دونتسک در شبانهروز گذشته سه غیرنظامی را کشته و هفت نفر را مجروح کرده است.
فرماندار خارکیف نیز گفته است که دو غیرنظامی بر اثر انفجار مینهای منفجرنشده در شمالشرق این منطقه مجروح شدند.
مقامهای روس میگویند که کار تخلیه ساکنان منطقه نیمهاشغالی خرسون در جنوب تکمیل شده است.
دولت منصوب کرملین در خرسون به دنبال آن بوده است که با تخلیه ساخنان خمسون، دهها هزار نفر دیگر را در این منطقه اسکان دهد.
پیشتر گفته شد که ایالات متحده آمریکا در گفتوگوهای خصوصی با اوکراین از کییف خواسته است که آشکارا ابراز کند که در صورتی که ولادیمیر پوتین از سمت خود برکنار شود، امتناع شرکت در مذاکرات صلح با روسیه را کنار میگذارد.
واشنگتن پست گزارش داد که منابع آشنا با این گفتوگوها میگویند هدف تحت فشار گذاشتن اوکراین برای مذاکره نیست، بلکه اطمینان از این است که حمایتها از کییف ادامه مییابد.
دولت بایدن آشکارا تعهد کرده است که «هرچقدر طول بکشد»، از اوکراین حمایت میکند و همزمان، به یک راهحل سریع برای جنگی که به اقتصاد جهانی آسیب رسانده و به وحشت از چشمانداز جنگ هستهای انجامیده، امیدوار است.